گروه تحقیق و توسعه تالی الکتریک
مهمترین عواملی که در ایجاد برق گرفتگی نقش دارند ، موارد زیر است :
بطورکلی مقدار اختلاف پتانسیلی که بدن یک فرد می تواند بدون هیچ عارضه ای تحمل کند بستگی به نوع جریان و زمان دارد . بطور کلی حد آستانه تحمل افراد نسبت به جریانهای متناوب کمتر از جریان برق مستقیم است . بر اساس استاندارد کشور انگلستان حداکثر ولتاژ مجاز تماس در فرکانس 50 هرتز برای جریان برق متناوب 50 ولت و در استاندارد آلمان 65 ولت است . هر دونوع استاندارد یاد شده برای جریان مستقیم ولتاژ 120 ولت را پیشنهاد کرده اند . لازم بذکر است برای جانوران در برق متناوب 25 ولت و مستقیم 60 ولت است .
از نظر زمان ، مقدار ولتاژ قابل تحمل برای فرد به سرعت با تغییر زمان تغییر می کند به عبارتی زمان بیشتر ، ولتاژ کمتر و برعکس است .
استانداردهای متفاوت برای جریان متناوب و مستقیم فرکانس های مختلف شدت جریان های مختلفی را بعنوان حدود مجاز تعریف کرده اند : بر اساس استاندارد کمیسون بین المللی برق ، حد بی خطر شدت جریان برای انسان 10 میلی آمپر و حدی که باعث مرگ می شود 25 میلی آمپر برای جریان برق متناوب است . حد کشنده برای جریان مستقیم 50 میلی آمپر تعریف شده است . ولی حساسیت اندامهای مختلف متفاوت می باشد شبکیه چشم ، زبان و پوست بیشترین تاثیر در برابر شدت جریان را دارد .
از آنجای که بخش اعظم بدن انسان را آب و مایعات الکترولیت تشکیل داده است ، در حالت کلی بدن انسان یک جزء تقریبا رسانا محسوب می شود . ولی بخاطر مقاومتی که دارد بخشی از انرژی وارده را به حرارت تبدیل می کند . هرچه مقاومت بدن انسان بیشتر باشد . بخش بیشتری از انرژی بصورت گرما هدر می رود . در نتیجه این گرما تجزیه مایعات داخل بدن است .
بطور کلی ، عوامل زیر در مقدار مقاومت بدن انسان در برابر جریان الکتریکی موثرند :
1) ضخامت پوست
2) میزان
رطوبت ، درجه حرارت و مقدار نمک پوست
3) فشار تماس پوست با قسمت برق دار
4) شدت جریان برق
5) مسیر عبور جریان
6) مدت عبور جریان
7) نوع جریان الکتریکی و بسامد آن
مسیر عبور جریان و همچنین سطحی که جریان آن از بدن می گذرد می تواند نقش بسزایی در پیامدهای حادثه داشته باشد . بعنوان مثال در صورتی که مسیر جریان دست به دست باشد شدت پیامدها بسیار وخیم تر خواهد بود ، در صورتیکه برق گرفتگی در سر باشد علت اصلی مرگ خفگی است .
هرچه مدت زمان برق گرفتگی بیشتر باشد صدمه نیز بیشتر است .
فرکانس جریان یکی از تعیین کننده ترین عوامل در شدت جریان برق گرفتگی ها می باشد که دلیل آن توانایی اعصاب در فرکانسهایی مختلف است . بطور کلی فرکانسهای 50 تا 60 هرتز فرکانسهایی هستند که باعث بیشترین تحریک اعصاب می گردند این شدت تحریک با کاهش و افزایش فرکانسها به شدت تغییر پیدا می کند .