انتخاب الکترود زمین برای مشترکان فشار ضعیف

براساس مبحث 13مقررات ملی ساختمان ویرایش سال 1395،  الکترودهای زمین مطابق با حداکثر جریانی که از یک فاز به تاسیسات مشترک تحویل داده می شود،  انتخاب می شوند که در زیر به بررسی آنها می پردازیم.
طبق بند 13-5-4-1 مبحث 13،صفحه 59 برای هر انشعاب اعم از تکفاز و سه فاز، حداقل یک اتصال زمین ایمنی باید پیش بینی شود.نوع این اتصال در شهرها، شهرک ها و مجموعه ها با توجه به شرایط زیر و با توجه به حداکثر جریانی که از یک فاز به تاسیسات مشترک تحویل داده خواهد شد، تعیین می شود. فرض بر این است که شرکت توزیع نیروی برق انشعابات یک مشترک را هنگام واگذاری بطور متعادل از سه فاز شبکه تامین خواهد کرد.

الکترود زمین اساسی همان چاه ارت است، یک صفحه مسی به ابعاد (2×500×500 ) میلی متر در عمق زمین که دارای نم طبیعی است قرار داده شده و در اطراف آن حداقل به ضخامت 20 سانتیمتر از هر طرف پودر ذغال ریخته و کوبیده می شود. اتصال هادی زمین به صفحه مسی توسط کابلشو مسی پیچی یا پرسی و همچنین با استفاده از جوش اکسیژن انجام می شود. پس از نصب صفحه مسی در داخل ذغال متناوباً 5 لایه سنگ نمک و 5 لایه پودر ذغال هر یک به ضخامت 15 سانتیمتر ریخته شده و کوبیده می شود. حداقل عمق لبه بالایی صفحه مسی از سطح زمین 1.5 متر می باشد.

با توجه به جریان کنتورها، الکترودها به صورت زیر تعیین می شوند:

(به عنوان مثال سه کنتور تک فاز ۲۵ آمپر و یک کنتور سه فاز ۳۲ آمپر که در اینجا جمع جریان نامی هر فاز برابر ۵۷ آمپر می باشد؛ یا دوازده کنتور تک فاز ۲۵ آمپر و یک کنتور سه فاز ۳۲ آمپر که در اینجا جمع جریان نامی هر فاز ۱۳۲ آمپر بوده و با اعمال ضریب همزمانی ۵۰ ٪ در نهایت عدد ۶۶ آمپر که در محدوده بند فوق است حاصل می شود).

                                                                               

(مثلاً چهارده کنتور تک فاز ۲۵ آمپر و یک کنتور سه فاز ۳۲ آمپر که در اینجا جمع جریان نامی یکی از فازها برابر ۱۵۷ آمپر و هر یک از دو فاز دیگر ۱۳۲ آمپر خواهد شد. اعمال ضریب همزمانی ۵۰ ٪ روی بیشترین جریان، عدد 78/5 آمپر حاصل و مشمول بند فوق خواهد شد.


(به عنوان مثال اگر در ساختمانی به هر دلیل از جمله دارا بودن مغازه یا واگذاری انشعاب از دو معبر متفاوت، دو کنتور انفرادی یا مجموعه کنتور متمرکز با فاصله بیش از ۸ متر نصب شوند، برای هریک طبق بندهای فوق و جریان نامی فازها اتصال زمین متناسب اجرا خواهد شد).

نکته مهم:

ضریب همزمانی: طبق بند ۴ - ۱ - ۶۷ - ۴ آیین نامه تعرفه های تکمیلی برق (الحاقیه شماره ۴ سال ۱۳۸۳ ) برای مجموعه های متشکل از مشترکین متعدد خانگی و تجاری، در محاسبه مجموع قدرت درخواستی متوسط، ضریب همزمانی ۵۰ درصد لحاظ می شود. هیئت مدیره شرکت (شرکت برق منطقه ای یا شرکت توزیع نیروی برق) می تواند به موجب بررسی های فنی، ضریب همزمانی مذکور را تا 2۰ ± درصد (۴۰ تا ۶۰ درصد) تغییر دهد.