تمامی سیستم های الکتریکی و الکترونیکی برای کار با حداکثر بهره وری یا کارایی با یک ولتاژ منبع مشخص طراحی و ساخته شده اند که به آن ولتاژ، ولتاژ عملیاتی اسمی گفته می شود. به دلایل مختلف، ولتاژ توزیع انرژی، ثابت و پایدار باقی نمی ماند و نوسانات قابل توجهی در میزان ولتاژ اسمی را نشان می دهد که نه تنها منجر به از دست دادن کارایی ( و گاهی اوقات عدم عملکرد) دستگاه می شود، بلکه باعث میزان بسیار بالای خرابی و شکست در کارها می گردد.
تثبیت کننده ها یا
استابلایزر ها، تجهیزات الکترونیکی هستند که مسئول اصلاح ولتاژ منبع برق تغذیه برای تأمین برق ایمن و پایدار برای تجهیزات می باشند و امکان ولتاژ با ثبات و حفاظت از تجهیزات در برابر اکثر مشکلات نیروی برق را فراهم می کنند. تثبیت کننده های ولتاژ، همانند UPS برای حفاظت تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی مهم هستند.
وظیفه اصلی تثبیت کننده این است که ولتاژ خروجی تغذیه کننده تجهیزات را تا حد امکان با منبع تغذیه برق برابر یا معادل کند و اطمینان حاصل می شود که نوسانات در برق متعادل شده و خروجی آن یک مقدار ثابت شده است و همچنین مانع از این می شود که نوسانات، تأثیر زیادی بر تجهیزات بگذارند و در نتیجه مانع از آسیب به آنها خواهد شد. همچنین اغلب استابلایزر ها، دارای فیلترهای الکترونیکی هستند که هدفشان جلوگیری از نویز و ولتاژ پیک یا حداکثری است. ویژگی ها و قابلیت های یک
تثبیت کننده ولتاژ عبارتند از:
– عمر مفید تجهیزات را افزایش می دهد.
– میزان عدم کارکرد یا نقص در کارکرد تجهیزات را کاهش می دهد.
– یک منبع برق پایدار ایجاد می کند.
– نویز، تداخل و جرقه یا صاعقه را کاهش می دهد.
– دستگاه را در برابر ولتاژهای پایین و ولتاژهای بالای برق اصلی محافظت می کند.
– در موارد اضافه بار یا گرمای بیش از حد، عمل می کند.
– رویدادهای شبکه اصلی برق را گزارش می دهد.
استابلایزر ، یک راه حل مناسب با هزینه متوسط، برای کسانی است که می خواهند از تجهیزات خود (سخت افزاری) در برابر تغییرات (نوسانات) ولتاژ، نویز و افزایش سریع و ناگهانی ولتاژ در شبکه اصلی برق محافظت کنند. هیچ چیز برای تجهیزات الکترونیکی مهم تر از تأمین برق فیلتر شده، محافظت شده و پایدار نیست.
- بهبود برق برای کامیونهای تولید محتوای متحرک
- فرستنده های رادیویی و تلویزیونی
- تجهیزات ارتباطی عمومی
- تجهیزات رادار و دریانوردی
- آسانسورها و پله برقی ها
- سیستم های گرمایش، تهویه و سیستم های تهویه مطبوع
- تنظیم برق و قدرت در ساختمانهای بزرگ و بلند
- اتاق های کامپیوتر
- ماشین آلات و تجهیزات کنترل فرآیند
- کارخانه تولیدی که با کامپیوتر کنترل می شود
- پردازش عملیات حرارتی
- خنک سازی
- بیمارستانها و مراکز پزشکی، مخصوصاً در کشورهای درحال توسعه
- تجهیزات اسکن پرتو ایکس مثل سیتی اسکن یا ام آر آی MRI
- تجهیزات لیزر
- تمام کاربردهایی که یک منبع تغذیه قابل اعتماد برای اطمینان در عملیات پایدار ضروری است.
- کشتی بارانداز برای تقویت منبع برق
در ابتدا، استابلایزر های ولتاژی که به صورت دستی عمل می کردند، یک سوییچ انتخابی داشتند. این نوع تثبیت کننده ها، از رله های مکانیکی برای انتخاب ولتاژ مناسب و مورد نظر استفاده می کرد. با پیشرفت تکنولوژی، مدارهای الکترونیکی به وجود آمدند و در نتیجه این تثبیت کننده ها اتوماتیک شدند. سپس تثبیت کننده های ولتاژی خودتنظیم بوجود آمدند که قادر به تثبیت ولتاژ به صورت مداوم و بدون هیچ گونه دخالت دست عمل می کردند. اکنون، تثبیت کننده های IC یا میکروکنترل نیز در دسترس هستند و عملکردهای بیشتری نیز دارند.
- استابلایزر های نوع رله یا استابلایزر رله ای (Relay Type Voltage Stabilizers)
- استابلایزر های نوع سرووموتوری (Servo based Voltage Stabilizers)
- استابلایزر های نوع ایستا (Static Voltage Stabilizers)
تثبیت کننده های ولتاژ از نوع رله:
در این نوع استابلایزر، ولتاژ توسط رله های سوییچینگ تنظیم می شود. رله ها برای اتصال ترانسفورماتور ثانویه در پیکربندی های مختلف استفاده می شوند تا عملکرد تقویتی و مقاومتی را داشته باشند. استابلایزر های فاراتل از این دسته هستند.
استابلایزر های ایستا یا استاتیک:
یک سو کننده ولتاژ استاتیک، هیچ بخش متحرکی همانند تثبیت کننده ولتاژ خودتنظیم ندارد. این یک سو کننده از یک مدار مبدل الکترونیک قدرت برای تثبیت ولتاژ استفاده می کند. این استابلایزر های استاتیک، دارای دقت بسیار بالایی بوده و ثبات ولتاژی در حدود ±1 درصدی دارند. تثبیت کننده ی ولتاژی استاتیک شامل ترانسفورماتور تقویتی و مقاومتی، مبدل قدرت ترانزیستور دو قطبی با درگاه عایق شده (IGBT)، میکرو کنترلر، میکرو پردازنده و دیگر اجزای ضروری می باشد.
استابلایزر سروو موتوری ، زمانی که قرار است با نوسانات ولتاژ ناشی از بار بیش از حد و کمبود بار قدرت مواجه شود، بهترین عملکرد را از خود دارد. استفاده از این استابلایزر، می تواند از بسیاری از اتفاقات ناگوار به دلیل بار بیش از حد و کمبود بار قدرت جلوگیری کند.
از این استابلایزر سروو موتوری در بسیاری از زمینه های کاربردی مثل واحدهای داروسازی، واحدهای مهندسی، دستگاه های تهویه مطبوع، سردخانه ها، ساختمان های چند طبقه، بیمارستان ها، کارخانه های سیمان، کارخانه های تولید آرد، مراکز پخش، واحدهای پردازش غذایی، کارخانه های تولید روغن، تولیدی های کفش و چرم، ماشین کاغذسازى و تولید نوشیدنی الکلی، باشگاه ها، هتل ها، ماشین های چاپ افست، کارخانجات تولید پارچه، آسایشگاه ها، مزارع چای و مراکز تماس مورد استفاده قرار می گیرد.
استابلایزر های سروو موتوری مزایای بسیاری دارند. این تثبیت کننده، پایداری را به عمر دستگاه اضافه می کند که از ناشی از نوسانات ولتاژی است؛ همچنین، به حفظ و ذخیره انرژی کلی کمک می کند و لوازم را تا 98 درصد کارآمدتر می سازد. این کار کیفیت لوازم را نیز بهبود می بخشد؛ از سویی دیگر، این تثبیت کننده ها، نواقص دستگاه را کاهش و تولید را افزایش می دهند و ایمنی و حفاظت بهتری را فراهم می کنند. استابلایزر های توبیشی TOBISHI در این دسته قرار می گیرند.
چگونه یک
استابلایزر مناسب برای نیازهای خانگی انتخاب کنیم؟
اندازه استابلایزر بستگی به درجه بندی تجهیزاتی دارد که تثبیت کننده باید برای آنها به کار گرفته شود. بنابراین اولین و مهمترین چیزی که در هنگام خرید یک استابلایزر باید در نظر گرفت، توان تمام وسایل (و یا یک دستگاه خاص) است که توسط تثبیت کننده تأمین میشود. این رتبهبندی توان ها، به طور معمول به صورت VA یا KVA می باشند. و همچنین باید در نظر گرفت که آیا برق به صورت تک فاز یا سه فاز می باشد.
درجه بندی توان این لوازم به طور معمول بر روی صفحه نام این دستگاه نشان داده میشود؛ اگر درجهبندی توان در دسترس نباشد، به سادگی می توانید ولتاژ و جریان آن تجهیزات را محاسبه کنید تا درجهبندی توان را به دست آورید. همیشه توصیه میشود که ولتاژ RMS حقیقی بار را در نظر بگیرید.
عامل مهم دیگر، در نظر گرفتن افزایش بار در آینده است. بنابراین تعیین درجه بندی توان کلی، نیازمند محاسبه افزایش بار در آینده است که معمولاً 20 درصد بیشتر از نیاز توان واقعی به منظور اتصال بارها در طول اجرای طولانی مدت می باشد. برای نیازها یا مصارف خانگی، درجه بندی 200VA, 300 VA, 500 VA, 1 KVA, 2 KVA, 3 KVA, 4 KVA, 5 KVA, 8 KVA و 10 KVAدر استابلایزر تک فاز مناسب هستند. برای اهداف صنعتی و تجاری، تثبیت کننده های خود تنظیم با توان بالا یا استابلایزر سه فاز مورد نیاز است.